czwartek, 11 sierpnia 2011

Rośliny dwuletnie

Dla przeciętnego mieszczucha nie istnieje pojęcie rośliny dwuletniej. Ot po prostu wędruje na targ i kupuje warzywa, które staną się składnikiem potrawy. W przypadku stołowania się w terenie sprawa jest trochę bardziej skomplikowana. Większość "świeżych" odkrywców dzikiej kuchni zachłystuje się wiedzą o różnorodności gatunków dzikich roślin jadanych pomijając przy tym dość istotny szczegół jakim jest czas zbioru.
Każde dziecko wie, że młode liście pojawiają się na wiosnę ale jak ma się sprawa z korzeniami?
Otóż na korzeniach można sobie nieźle zęby połamać. Standardowo służą one do pozyskiwania składników odżywczych z gleby ale niekiedy pełnią również rolę spiżarni. Przy nauce rozpoznawania roślin najlepiej oprzeć się na kwiatach. Ze względu na kontrastujące barwy wybijają się one znacząco z zielonego tłumu. Wprawne oko pozwala na rozpoznanie roślin nawet w trakcie jazdy samochodem. Niestety oznaczenie rośliny dwuletniej po kwiatach daje nam tylko wiedzę o miejscu jej występowania. Pod łodygą z kwiatem znajduje się pozbawiony składników odżywczych, łykowaty korzeń.
Dlaczego?
Zacznijmy od początku.


Jesienią nasiono padło na podatny grunt i zostało przykryte śniegiem. Gdy śnieg stopniał, a słońce ogrzało glebę, zaczęło kiełkować wytwarzając stopniowo liście i podziemny korzeń (spichrzowy). Wraz ze wzrostem roślina zaczęła magazynować w korzeniu składniki odżywcze. Tuż przed nadejściem zimy zbędne już liście zwiędły. Pierwszy rok został w tyle. Wiosną korzystając ze zmagazynowanych w korzeniu składników roślina szybko wypuściła liście i w następnej kolejności - kwiaty. Kwiaty zostały zapylone i przekształcone w owoce/nasiona, które jesienią rozwiał wiatr. Wyeksploatowany korzeń zaczął gnić.
Tak zamyka się dwuletni cykl.

Dlatego jeśli nastawiamy się na zbiór korzeni roślin dwuletnich najlepszym do tego czasem jest lato-jesień roku pierwszego do wiosny drugiego.Wymaga to spostrzegawczości bo szuka się charakterystycznych dla danej rośliny liści. Niemniej mając wcześniej rozpoznane miejsca występowania (po kwiatach) możemy nieco zawęzić obszar poszukiwań.
Przykładami pospolitych jadalnych roślin dwuletnich są: marchew zwyczajna, pasternak zwyczajny, łopian większy.

1 komentarz: